Wednesday, 21 March 2012

ကမၻာ့ ပထမဦးဆုံး တရားဝင္ ျမန္မာလို ကြန္ပ်ဴတာ ေဆာ့ဖ္ဝဲ
5:22 PM


.

အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္ ၃.၁ ကို ၂၀၀၉ ခုနွစ္၊ ေမလ ၇ ရက္ေန႔မွာအမ်ားျပည္သူတို႔ အသုံးျပဳနိုင္ေၾကာင္း တရားဝင္ ေၾကညာလိုက္ရာ၊ လြတ္လပ္စြာအခမဲ့သုံးနိုင္ေသာ ကမာၻ႔နာမည္ၾကီး ရုံးသုံးစရာအစုံအလင္ပါတဲ့ကြန္ပ်ဴတာေဆာ့ဖ္ဝဲတခုမွာ ဗမာစာ လကၡဏာမ်ား စတင္ပါဝင္ လာျပီျဖစ္ပါတယ္။ ယခုေဆာ့ဖ္ဝဲဟာ ကမာၻ႔ ပထမဦးဆုံး တရားဝင္ ဗမာလိုကြန္ပ်ဳတာ ေဆာ့ဖ္ဝဲတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
ဗမာစာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ရုံးသုံးဘာသာစကား တစ္ခုျဖစ္ျပီး၊ လူဦးေရ သန္း၃၀ ေက်ာ္ဟာ မိခင္ဘာသာ စကားအျဖစ္သုံးစြဲ ၾကပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံကိုမွီတင္းေန႔ထိုင္သူေတြ နိုင္ငံရပ္ျခားကို ေရၾကည္ရာ ျမက္နုရာေျပာင္းေရြ႔လာၾကတဲ့အခါ ဗမာစာဟာလဲ ကမာၻ႔နိုင္ငံအရပ္ရပ္ကို ျပန္႔နွံ႔လာပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံအပါအဝင္ နိုင္ငံရပ္ျခားမွာ ေနထိုင္သူ ကြန္ပ်ဳတာအသုံးျပဳသူေတြဟာ အဂၤလိပ္စာ ကၽြမ္းက်င္ၾကသူတြေပါ။ အဲဒီေတာ့ “ဘာျဖစ္လို႔ဗမာလို လိုအပ္မွာလဲ …” ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းရွိပါတယ္။ ဗမာစာ လကၡဏာေတြ ဆိုတာကြန္ပ်ဳတာ မီနွူးေတြကို ဘာသာျပန္တာတစ္ခုထဲ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပကၡဒိန္ က ရက္ေတြကို ဗမာလို တြက္တာ၊ ဗမာနာမည္ေတြကို အစီအစဥ္လုပ္တာ (Sorting in Burmese)၊စာလုံးေပါင္းစစ္တာ စသည္ျဖင့္ အမ်ားၾကီးပါ။ဗမာစာအေၾကာင္း ျပီးေတာ့ အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္ အေၾကာင္းေျပာၾကရေအာင္။အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္ ဆိုတာ လြတ္လပ္စြာ အခမဲ့သုံးနိုင္ေသာ ကမာၻ႔နာမည္ျကီးရုံးသုံးစရာအစုံအလင္ပါတဲ့ ကြန္ပ်ဳတာ ေဆာ့ဖ္ဝဲ တစ္ခုပါ။ အဓိကပံ့ပိုးသူက SunMicrosystem ျဖစ္ျပီးေတာ့ အိုပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္ အဖြဲ႔ဝင္ ေတြကကူညီထုတ္လုပ္တာပါ။ ကမာၻ႔သုံး Open Source License ျဖစ္တဲ့ LGPL (GNULesser General Public License) နဲ႔ ထုတ္လုပ္ေတာ့ကမာၻ႔ေပၚမွာရွိတဲ့နိုင္ငံအားလုံးမွာ တရားဝင္ အခမဲ့ သုံးနိုင္ပါတယ္။
အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္မွာ ရုံးသုံးစရာေတြ ျဖစ္တဲ့ စာေရးစရာ (Writer)၊စာရင္းဇယား ဆြဲဖို့ (Calc)၊ ေဒတာတြေသိမ္းဖို႔ (Base)၊ တင္ဆက္ျပသဖို့(Impress) နဲ႔ အတူ ကိရိယာေတြ စုံလင္လွပါတယ္။
၂၀၀၇ ခုနွစ္ နွစ္လယ္ေလာက္မွာ စာေရးသူက ဗမာစာပေရာဂ်က္ (ေစတနာ့ဝန္ထမ္း)ကို စတင္ဖို႔ အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္မိသားစုကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီအလုပ္ဟာနိုင္ငံေရးနဲ့ပတ္သက္မႈ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ နိုင္ငံေရး ႏြယ္လာပါတယ္။အေၾကာင္းကေတာ့ ဗမာစာဟာ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ ရုံးသုံးစာျဖစ္ေန႔ျပီး၊ စာေရးသူ ကအဲဒီ အခ်ိန္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ေနလို႔ပါပဲ။
ဒီေန႔ရာမွာ စကားစပ္လို႔ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခု ကိုေျပာရရင္၊ ၂၀၀၄-၀၅ေလာက္ကထင္ပါရဲ့ (နွစ္ေတာ့ အတိအက် မမွတ္မိေတာ့ဘူး) ျမန္မာနိုင္ငံကဆက္သြယ္ေရးဝန္ၾကီး ဗိုလ္မႈးခ်ဳပ္ သိန္းေဇာ္ကိုယ္တိုင္ မိုက္ခရိုေဆာ့ဖ္ကPresident လား CEO လား တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ Steve Ballmer ဆီကိုမိုက္ခရိုေဆာ့ဖ္ကထုတ္တဲ့ ေဆာ့ဖ္ဝဲေတြမွာ ဗမာစာထည့္ဖို႔ စာေရးဘူးပါတယ္။ေအာင္ျမင္တယ္၊ မေအာင္ျမင္ဘူး ကေတာ့ မိုက္ခရိုေဆာ့ဖ္က ေဆာ့ဖ္ဝဲေတြမွာအခုအခ်ိန္အထိ မပါေသးပါဘူး။ အဓိက ျပႆနာက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ရဲ့ပိတ္ဆို႔မႈလို႔ ေခၚတဲ့ Sanction နဲ့ စီးပြားေရးတြက္ေျခမကိုက္မႈပါပဲ။
အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္က်ေတာ့ စီးပြားေရးကိစၥထည့္တြက္စရာ မလိုေတာ့ဘူး။ သူကအခမဲ့ေလ။ Sanction ကိစၥက်ေတာ့ နိုင္ငံေရးျဖစ္လာေရာ၊ ေနာက္ဆုံးေပၚနည္းပညာကို ျမန္မာျပည္မပို႔ရ ဆိုတဲ့မူနဲ႔ အဲဒီအခ်ိန္ကျမန္မာနိုင္ငံထဲေနတဲ့ စာေရးသူ ျငိ ေတာ့တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္မိသားစု ရဲ့ အကူအညီနဲ့ ေက်ာ္လႊားနိုင္တဲ့ ေနရာ (loophole) ကိုရွာေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။
ဗမာစာကို စိတ္ဝင္စားတဲ့ ျဗိတိန္နိုင္ငံသား Keith Stribley ရဲ့ၾကိဳးစားအားထုတ္မွုနဲ႔ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဧျပီလ ပထမ ပတ္မွာ အစမ္း စတင္ထုတ္လုပ္နိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အစမ္းသုံးစြဲလိုသူေတြအတြက္ my.openoffice.orgမွာ ေဒါင္းလုတ္ လင့္ခ္ေတြ ေပးခဲ့ပါတယ္။ မႏၱေလးက Alpha Zawgyiအဖြဲ႔ေတြကလည္း အစမ္းဖိုင္ ေတြကို သူတို႔ရဲ့ ဆာဗာေတြမွာတင္ခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။
ျပႆနာ တစ္ခုၾကဳံျပန္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈ၊ ျပီးေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈပါ။ ပုဂံ ဆိုင္ဘာတက္ က www.openoffice.org ကိုပိတ္ထားပါတယ္။ ေအာ္ … နိုင္ငံေရး မပါ၊ ဘာမပါနဲ႔ ဘာလို႔မ်ား ပိတ္ရတာလဲစုံစမ္းၾကည့္ေတာ့ အိုးပင္း (open) ဆိုတဲ့ စကားလုံး ပါလို႔ သူတို႔ရဲ့ကီးဝတ္(Keyword) နဲ႔ ျငိဆိုပဲ။ “Closed Home” ဆိုျပီး ေျပာင္းဖို႔ က်ေတာ့လဲလက္ေတြ႔မွာ မျဖစ္နိုင္ဘူးေလ။ ပုဂံဆိုင္ဘာတက္ကို ဖြင့္ေပးဖို႔နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရွာျပီး ေျပာရျပန္ေရာ။ ေန႔ာက္ဆုံးေတာ့ ေအာင္ျမင္သြားပါတယ္။
အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္အဖြဲ႔ကလည္း ကုဒ္ေတြကို ေတာ္ေတာ္ စိစစ္ ပါတယ္။သူတို႔ကလည္း ဘာသာစကားေပါင္း ၉၀ ေက်ာ္နဲ႔ လုပ္ထားတာေလ။ Keith က သူ့ရဲ့ကုဒ္ေတြကို ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဆန္းပိုင္းေလာက္ကတည္းက အိုးပင္းေအာ့ဖ္ဖစ္ကိုပို႔ထားတာပါ။ အခုမွ တရားဝင္ ထြက္လာတာသာ ၾကည့္ေတာ့။ ၾကားထဲမွာ သူတို႔ရဲ့မူေတြ၊ စံႏႈံးေတြနဲ႔ မကိုက္လို႔ ျပင္ရတာေတြလည္း အမ်ားၾကီးပါ။
အခုေတာ့ တရားဝင္ထြက္လာပါျပီ။ ထြက္လာေတာ့လဲ အဆင္သင့္ပါ။ ဝင္းဒိုး(Windows) သုံးသူေတြအတြက္သာမက လင္းနစ္ (Linux)၊ မက္ (Mac) န႔ဲ ဆိုလာရစ္(Solaris) အသုံးျပဳသူေတြ အတြက္ပါ အသင့္ရွိေနပါျပီ။
လုပ္စရာေတြက အမ်ားၾကီးက်န္ပါေသးတယ္။ ဘာသာျပန္တာဆိုရင္လဲ ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းးသာသာပဲ ျပီးေသးတယ္။ တျခား ဗမာစာလကၡဏာေတြလဲ ထည့္ဖို့အမ်ားၾကီးက်န္ေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ တက္တက္ၾကြၾကြလုပ္မယ့္လူက -ကြန္ပ်ဳတာအပိုင္းက Keith ရယ္၊ ဘာသာျပန္အပိုင္းက ဦးမ်ိဳးေအာင္ (KanhaiyaVerma) ရယ္ပဲရွိတယ္။ စာေရးသူကလည္း ျဖီးစားတာကလြဲလို႔ ဘာမွ မလုပ္တတ္။ပိုဆိုးတာက ဒီအလုပ္က ေစတနာ့ဝန္ထမ္းအလုပ္။ ဘယ္ကမွ ပိုက္ဆံမရဘူး။စိတ္ဝင္စားပါတယ္လို႔ ေျပာတဲ့လူေတြကေတာ့မ်ားသား။ စြဲစြဲျမဲျမဲ လုပ္မယ့္လူေနာက္ထပ္ ေပၚလာေကာင္းပါရဲ့လို႔ ေမ်ွာ္လင့္ေနရတယ္။ မ်ားမ်ား ဝိုင္းလုပ္ရင္ျမန္ျမန္ ျပီးတာေပါ့။
အခုလို တရားဝင္ မထြက္ခင္ အစမ္းထုတ္ေဝတုန္းက စမ္းသပ္ေပးခဲ့ၾကတဲ့လူမ်ားကို လည္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ တရားဝင္ထြက္တယ္ဆိုေပမယ့္ အခုမွ စ လုံးေရစ ရတာပါ။ အမွားတြ ေပါ ခဲ့ရင္လဲ dev @ my.openoffice.org ကို ေသာ္လည္းေကာင္း wunnakoko @ openoffice.orgကို ေသာ္လည္းေကာင္း ေပးပို႔ အေၾကာင္းၾကားမယ္ဆိုရင္ ကူညီရာ ေရာက္ပါတယ္။လုပ္စရာေတြက မ်ားေတာ့ ကြန္ပ်ဳတာအေၾကာင္း နားမလည္လည္း ကူညီခ်င္သပဆိုရင္ကူညီနိုင္ပါတယ္။ အီးေမးလ္ေလးသာ ပို႔လိုက္ပါ။